Ένα μικρό αφιέρωμα…
Στο βουνό τραυματίζεται και ακρωτηριάζεται το δεξί του πόδι. Συλλαμβάνεται και ξεκινά ο δρόμος για τις φυλακές. Μετά από δίκες καταδικάζεται τρεις φορές σε θάνατο. Το 1958, αρρωσταίνει βαριά και το 1961 με τη βοήθεια του ΚΚΕ φεύγει στην Σοβιετική Ένωση για θεραπεία. Εκεί νοσηλεύεται τρία χρόνια και θεραπεύεται από την ασθένεια που υπέστη στις φυλακές. Παράλληλα εκεί του δόθηκε η ευκαιρία να σπουδάσει μουσική.
Επιστρέφει το 1965 στην Ελλάδα και ξεκινά την πρώτη του καλλιτεχνική δουλειά σε μπουάτ της Πλάκας, δυστυχώς όμως όχι για πολύ, μια και η δικτατορία του 1967 κλείνει τις μπουάτ και ο Τζαβέλας βρίσκεται ξανά στη φυλακή, κατηγορούμενος για αγώνα και παράνομη δράση ενάντια στη Χούντα.
Το 1971 αποφυλακίζεται με το νόμο «Μη θεραπεύσιμης ασθένειας». Έχοντας μαζέψει το υλικό απ’ όλα τα Αντιστασιακά τραγούδια, αλλά και με δικές του συνθέσεις, στήνει στην Πλάκα Το Αντάρτικο Λημέρι. Γράφει κάπου στο βιβλίο του, ANTAPTO-ROCK: «Τι είναι τα τραγούδια της Εθνικής Αντίστασης 1941-1944; Είναι η καλλιτεχνική έκφραση του Έπους της Εθνικής Αντίστασης. Είναι η φωνή, του λαού μας σε μια κρίσιμη και δραματική ώρα της πατρίδας μας. Είναι ο καθρέφτης της λαϊκής ψυχής, είναι οι πόθοι και τα όνειρά του, είναι η κλαγγή των όπλων, βροντή κι αστροπελέκι, είναι κάλεσμα για μάχη, είναι η ψυχή του αγώνα».
Η πτώση της Χούντας το 1974 βρίσκει τον Τζαβέλα στη μπουάτ Λήδρα, που ελεύθερος πια μαζί με τη σύντροφο στη ζωή και το τραγούδι, Νατάσα Παπαδοπούλου και την ορχήστρα του συνεχίζει να τραγουδά τα τραγούδια του και έτσι αρχίζει και η πρώτη του δισκογραφική δραστηριότητα όπως ο πρώτος του δίσκος ζωντανά γραμμένος, «Τα τραγούδια από το Αντάρτικο Λημέρι». Τα τραγούδια του και από τους επόμενους οκτώ δίσκους του, ζωντανεύουν και μέσα από συναυλίες, που δίνονται σε ανοικτά γήπεδα και πανεπιστήμια σ’ όλη την Ελλάδα, αλλά και το εξωτερικό, όπως στη Γερμανία, Σουηδία κ.α.
Εκεί αρχίζει και η καλλιτεχνική του παρουσίαση από ξένες τηλεοράσεις, όπως η Βουλγαρική, Γερμανική, Σουηδική.
Και φυσικά και στην Ελληνική τηλεόραση, που ζωντανεύει ακόμα και σήμερα τραγούδια του συνθέτη-στιχουργού, τα οποία μιλάνε μέσα από τα προβλήματα των καιρών μας.
Ο Ελληνικός αλλά και ο ξένος Τύπος αναφέρεται στον Αγωνιστή τραγουδοποιό, Πάνο Τζαβέλλα, φτάνοντας ακόμη και στην Κίνα να μεταφράζεται το πολύ γνωστό και αγαπημένο σε όλους μας τραγούδι, «Κυρ-Παντελής».
Στη δεκαετία του ’80, ο Πάνος Τζαβέλας βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας, στα Εξάρχεια, όπου εκεί είναι συγκεντρωμένα τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, πανεπιστήμια, Ακαδημίες, Πολυτεχνείο, κέντρο δηλαδή, του φοιτητικού και προοδευτικού επαναστατικού κινήματος.
Η καλλιτεχνική του πορεία συνεχίστηκε μέχρι και πριν λίγα χρόνια σε διάφορες μουσικές σκηνές της Αθήνας και του Πειραιά.
Ο Πάνος Τζαβέλας, μετά από την τελευταία του μάχη που έδωσε με την επάρατο νόσο στο Νοσοκομείο Ερυθρός, όπου και νοσηλευόταν τους τελευταίους μήνες, έφυγε από τη ζωή στις 27 Ιανουαρίου 2009.
Όμως κάποιοι Άνθρωποι δεν πεθαίνουν ποτέ! Έτσι κι ο Πάνος Τζαβέλας θα μείνει Αθάνατος. Για να μας υποδεικνύει με την αγωνιστική και μουσική του κληρονομιά που μας άφησε ότι ο συμβιβασμός και το βόλεμα γεννά τους εκάστοτε «κυρ- Παντελήδες», που στο χέρι μας είναι να «τους θάψουμε βαθειά στα σπαρτά», πριν προλάβουν να κοπρίσουν αυτά, για τα οποία αυτός και χιλιάδες αγωνιστές στη Γη, ακρωτηριάστηκαν για να τα κρατήσουν ζωντανά. Πανανθρώπινα ιδανικά και αξίες για την Ελευθερία, την Πατρίδα, τον Άνθρωπο, τον Πολιτισμό.
Ο κυρ-Παντελής
Στίχοι: Πάνος Τζαβέλας
Μουσική: Πάνος Τζαβέλας
Έντιμε άνθρωπε, κυρ Παντελή,
έχεις κατάστημα κάπου στη γη.
Πουλάς εμπόρευμα, βγάζεις λεφτά
πολλά λεφτά, πολλά λεφτά.
Τις Κυριακές πρωί στην εκκλησιά
σταυροκοπιέσαι στην Παναγιά.
Έντιμε άνθρωπε, κυρ Παντελή,
έχεις και σύζυγο, κόρη, παιδί,
μοντέρνα έπιπλα, έγχρωμη TV,
τρως τροφή πνευματική.
Μακριά από κόμματα μην βρεις μπελά,
«Πατρίς, θρησκεία και φαμελιά».
Έντιμε άνθρωπε, κυρ Παντελή,
τι κι αν πεθαίνουνε πάνω στη γη
χιλιάδες άνθρωποι χωρίς ψωμί,
μαύροι, λευκοί ή κίτρινοι;
Ο γιος σου μοναχά να ’ναι καλά
ν’ αφήσεις τ’ όνομα και τον παρά.
Έντιμε άνθρωπε, κυρ Παντελή,
σκεύρωσες, σάπισες στο μαγαζί.
Τη νιότη ξόδεψες και την ορμή
για τη δραχμή, για το πετσί.
Δίπλα σου τ’ όνειρο, η ζωή και το φως
μα εσύ στο κουφάρι σου κλεισμένος εντός.
Ξέρεις πως δώσανε, κυρ Παντελή,
άλλοι τα νιάτα τους και τη ζωή
να γίνει τ’ όνειρο φέτα ψωμί
να φας κι εσύ, κυρ Παντελή;
Κι εσύ τι έδωσες, κυρ Παντελή;
Πες μας τι έκανες σ’ αυτή τη γη.
Πες μας τι άφησες κληρονομιά
που να εμπνέει τη νέα γενιά.
Έντιμε άνθρωπε, κυρ Παντελή,
έντρομε, άβουλε, συ φασουλή,
βρώμισες τ’ όνειρο και την ψυχή,
άδειο πετσί χωρίς πνοή.
Έντιμοι άνθρωποι, νέα γενιά,
θάψτε τους έντιμους μες στα σπαρτά
κι αυτούς που φτιάξανε τον Παντελή
σκουλήκι άχρηστο σ’ αυτή τη γη.
Ξυπνήστε
Στίχοι: Πάνος Τζαβέλας
Μουσική: Πάνος Τζαβέλας
Φυσά στις στέγες του ντουνιά
με σηκωμένο το γιακά
πικρός διαβάτης περπατά
κλαίει, γελά, παραμιλά
Πώς μας τη φτιάξαν τη ζωή
μίση πολέμοι και καπνοί
βρωμίζει ο φασισμός τη γη
σαν κότες σφάζονται οι λαοί
κι εμείς στον ύπνο το βαθύ
Φτιασιδωμένη η ψευτιά
γυρνά στους δρόμους και γελά
μπουτίκ, βολάν και ξιπασιά
Προπό, λαχεία, διαφθορά
Κι άλλοι με ιδρώτα το ψωμί
κι άλλοι πουλάν μισοτιμής
πατρίδα λευτεριά τιμή
αρκεί να πιάσουν την καλή
να γίνουν υπουργοί
Ήμασταν ζωντανοί νεκροί
μας δίνανε μ’ ανταλλαγή
τη μπόμπα την ατομική
Το Ισραήλ για να σωθεί
ακόμα ο στόλος ναυλοχεί
γεμάτη πόρνες η ακτή
κι αν φύγανε οι Γερμανοί
ήρθαν οι Αμερικανοί
καινούρια πάλι κατοχή
Η CIA βαρά νταγερέ
χόρευε νάιλον υπουργέ
σαν καραγκιόζης στο μπερντέ
κι εσύ να κλαις πικρέ λαέ
κι ο Βάρναλης μας το ’χε πει
χωρίς καμιά περιστροφή
στης Χούντας το αλισβερίσι
λεύτερο ήταν το χασίσι
ποτέ ο λαός να μην ξυπνήσει
Γλυκοχαράζει στα βουνά
μοσχοβολούν τα γιασεμιά
τραγούδι αρχίζουν τα πουλιά
γελά η θάλασσα πλατιά
κι εμείς οικόπεδα και Ι.Χ
ψυγεία έπιπλα TV
κουτόχορτο με πληρωμή
και δίπλα φεύγει η ζωή
Ξυπνήστε
Ξυπνήστε νέες, ξυπνήστε νιοί
βγέστε απ’ του τάφου τη σιωπή
δείτε του κόσμου τη ντροπή
γίνετε χίλιοι κεραυνοί
και κάψτε μας ή σώστε μας
γλιτώστε μας, ή θάψτε μας
Τα πρόβατα
Στίχοι: Πάνος Τζαβέλας
Μουσική: Πάνος Τζαβέλας
Δεν ξαναπαίζω τον παπά μ’ αυτούς τους παπατζήδες
Να μου τα παίρνουνε χοντρά οι παληομπαταχτσήδες
Ροβόλατα ροβόλατα τα πράσινα τα πρόβατα με τα γαλάζια χρώματα
Σε σταύλο δεν θα ξαναμπώ μαζί με το κοπάδι
Να μα ταΐζουνε σανό Ρηγίλης και Εκάλη
Σαλάγατα τα πρόβατα μα τα γαλάζια χρώματα τα πράσινα μπαλώματα
Το ζαχαρένιο γέλιο σου και το κομψό σαμάρι
Αντώνη με στενεύουνε μου γδέρνουν το τομάρι
Έλληνα ευκολόπιστε και πάντα προδωμένε
Βγάλε τις παρωπίδες σου ξύπνα βρε γαμημένε
Θεέ μου να τους έδενες τους άτιμους τους Έλληνες
Και τότε να τους έλυνες σαν ξαναγίνουν Έλληνες
Απ’ τα μπαλκόνια μπλα μπλα μπλα μα μόλις κυβερνήσουν
Κλεψιές ρουσφέτια σκάνδαλα και πριν μας γονατίσουν
Πετάξτε τους πετάξτε τους μες τα σκουπίδια θάψτε τους
Και σαν σκουπίδια κάψτε τους και πάλι ξαναθάψτε τους
ΠΗΓΗ: www.panostzavellas.gr/
